دکتر محمد رضا اسماعیلی شازندی پایگاه اطلاع رسانی فرهنگی ورزشی دکتر محمد رضا اسماعیلی شازندی
ورزش صبحگاهي» به فعاليت‌ها و تمرينات جسماني سبك گفته مي‌شود كه در ابتداي صبح انجام مي‌گيرد. با نقش مؤثري كه اين نوع تمرينات در تندرستي و نشاط ايفا مي‌كند، باعث شده تا ورزش صبحگاهي به عنوان يك پديده جهاني معرفي شود. بطوري كه كمتر مردماني را در گوشه و كنار جهان مي‌توان يافت كه بطور عام به ورزش صبحگاهي توجه نداشته باشند از نظر تاريخي، ايرانيان باستان نسبت به ديگر تمدن‌هاي باستاني به سبب سحرخيزي و ورزش صبحگاهي پيشگام بوده‌اند. از هرودوت نقل شده كه ايرانيان فرزندان خود را به سحرخيزي آموزش مي‌دهند. از زمان كوروش بزرگ نيز فعاليت‌هاي جسماني در سحرگاه براي جوانان الزامي بود.
درباره فوايد مزاياي ورزش صبحگاهي مطالب بسيار گفته و شنيده شده است. اما آنچه كه كمتر به توجه شده اين است كه چگونه بايد به ورزش صبحگاهي پرداخت و چه نكاتي را بايد در نظر داشت؟ زمان، شدت و نوع تمرين از مهمترين مواردي است كه در ورزش صبحگاهي بايد به آنها توجه كرد.
زمان تمرين
برخي افراد بلافاصله بعد از بيدار شده در صبح مي‌توانند به فعاليت‌هاي كاري بپردازند. اما برخي ديگر به زماني نياز دارند تا از حالت خواب خارج شوند و بتوانند خود را براي كار آماده كنند. بسته به اينكه شما جزء كدام دسته باشيد، بايد زمان مناسبي را براي ورزش صبحگاهي انتخاب كنيد. بر اين اساس ممكن است كه ترجيح دهيد بلافاصله بعد از بيدار شدن از خواب به ورزش بپردازيد و يا اينكه تأمل كنيد و دقايقي يا ساعتي پس از صبح، ورزش كنيد.
در هر صورت پيشنهاد مي‌شود ورزش صبحگاهي را قبل از صبحانه انجام دهيد. اگر كارمند هستيد و مجبوريد صبح زود به اداره و محل كار برويد، مي‌توانيد ورزش صبحگاهي را در ابتداي كار و در محل كار – با انجام حركات ساده و سبك – انجام دهيد. حتي دانش‌آموزان نيز مي‌توانند در هنگام صبحگاه و قبل از رفتن به اولين كلاس درس با چند حركت ساده در حالت ايستاده به ورزش صبحگاهي بپردازند.
اگر بدن شما دير از خواب مي‌شويد، بهتر است فعاليت جسماني و حركت‌هايي را در رختخواب انجام دهيد. اين پيشنهاد به ويژه براي افراد سالمند بسيار مفيد است. برخي از حركات ساده مثل بالا آوردن پا – به صورت تك تك – و يا بالا آوردن سر وگردن را مي‌توان در رختخواب انجام دهد.
به هر حال به خاطر داشته باشيد كه:
- هر چه سحرخيزتر باشيد بهتر است؛
- بعد از بيدار شدن، در زماني كه خود ترجيح مي‌دهيد به فعاليت جسماني سبك بپردازيد؛
- در هر روز پس از چند حركت سبك مي‌توانيد چند حركت با شدت متوسط نيز انجام دهيد؛
- انجام حركات كششي شامل خم كردن تند به اطراف و كشش عضلات پشت ران را هرگز فراموش نكنيد؛
- اگر تا كنون ورزش صبحگاهي انجام نداده‌ايد، براي شروع و در چند روز اول فقط فعاليت‌هاي سبك انجام دهيد.
با انجام فعاليت‌ها و تمرينات جسماني سبك در ابتداي صبح به صورت «ورزش صبحگاهي» از زندگي بيشتر لذت ببريد.
ورزش صبحگاهي الزاماً به فعاليت ورزشي و آن هم با شدت بالا گفته نمي‌شود. بلكه فعاليت‌هاي جسماني روزمره مثل كار در باغچه را نيز مي‌توان نوعي ورزش صبحگاهي تلقي كرد.
نوع تمرين
انتخاب نوع فعاليت در ورزش‌هاي صبحگاهي به دلخواه افراد است. برخي افراد انجام ۱۰ دقيقه حركات ساده را در منزل ترجيح مي‌دهند. برخي ديگر، فعاليت‌هاي گروهي و اجتماعي را لذت بخش مي‌دانند. افراد دسته دوم به پياده‌روي و كوهنوردي – به ويژه در روزهاي تعطيل مي‌روند. و يا در مكان ورزشي روباز مثل پارك‌هاي شهر به ورزش‌هاي گروهي مثل دوي نرم، بدمينتون، يا تنيس مي‌پردازند. در هرحال رعايت دو نكته در ورزش صبحگاهي ضروري به نظر مي‌رسد. نكته اول اين است كه فعاليت‌هاي ورزشي صبحگاهي معمولاً سبك و تفريحي مي‌باشد. (به غير از ورزشكاران حرفه‌اي كه در هنگام صبح نيز تمرين مي‌كنند). نكته دوم اين است كه فعاليت‌هاي ورزش صبحگاهي تدريجي است. هر صبح، ابتدا با فعاليت‌هاي سبك شروع مي‌شود و در ادامه حركات با شدت متوسط نيز انجام مي‌شود.
فعاليت زير در يك روز ورزش صبحگاهي پيشنهاد مي‌شود:
- در حالت ايستاده، سر و گردن خود را درجهات مختلف بچرخانيد. ۱۰ بار
- در حالت ايستاده، هر دو دست خود را در جهات مختلف بچرخانيد. ۱۰ بار
- روي يك پا بايستيد و پاي ديگر را روي صندلي بگذاريد، سپس به سمت پاي روي صندلي خم شويد و دوباره بايستيد. اين حركت را با هر يك از پاها ۱۰ با انجام دهيد؛
- در حالت نشسته هر دو پاي خود را به جلو دراز كنيد، و سپس سعي كنيد با خم شدن انگشتان پاي خود را لمس كنيد و حدود ۲۰ ثانيه مكث كنيد؛
- حركت دراز نسشت را با زانوهاي خم، ۲۰ تا ۳۰ حركت انجام دهيد؛
- يك پله كوتاه حدود ۲۰ سانتيمتر انتخاب كنيد و از آن بالا و پايين رويد، اين حركت را با سرعت دلخواه به تعداد ۴۰ بار انجام دهيد. پس از چهار هفته مي‌توانيد اين تمرين را تا ۱۰۰ حركت در روز افزايش دهيد.
شدت تمرين
شدت تمرين در ورزش صبحگاهي به ميزان آمادگي و آمادگي جسماني شما بستگي دارد. اگر مبتدي هستيد و فعاليت جسماني زيادي انجام نداده‌ايد، ورزش صبحگاهي را بايد با شدت پايين آغاز كنيد. فعاليت شدت پايين به فعاليت‌هايي گفته مي‌شود كه فرد به راحتي بتواند در حين فعاليت نفس بكشد، و در دماي هواي معمولي، عرق نكند. به ياد داشته باشيد كه حتي ورزشكاران حرفه‌اي و با آمادگي جسماني بالا نيز معمولاً در ورزش صبحگاهي به فعاليت‌هاي سبك‌تر از آنچه كه در بعداظهر انجام مي‌دهند مي‌پردازند.
بطور كلي، به افراد غير ورزشكار پيشنهاد مي‌شود كه از فعاليت‌هاي با شدت بالا اجتناب كنند. فعاليت‌هايي كه در آنها تنفس تند مي‌شود و فرد عرق مي‌كند، از نوع شدت بالا محسوب مي‌شوند. چنين فعاليت‌هايي را به زماني در طول روز – به بعداظهر – موكول نماييد.
تمرينات كششي ايستا با شدت متوسط بهترين نوع فعاليت در ورزش صبحگاهي بشمار مي‌رود.
از فعاليت‌هاي ضربه‌اي و پرتابي و همچنين فعاليت‌هاي خسته كننده در ورزش صبحگاهي اجتناب نماييد.
ورزش صبحگاهی فراموش نشه!
فناوري و مدرنيزه شدن زندگي، و هم چنين گسترش زندگي شهري و فرهنگ آپارتماني، اگر چه از بسياري از جهات رفاه و آسايش را براي بشر امروزي به ارمغان آورده است، اما از طرف ديگر با کاهش تحرک و فعاليت بدني همراه بوده و سلامت جسماني و آمادگي قلبي – عروقي انسان را تحت تأثير قرار داده است. زندگي شهري تا حدود زيادي چرخه ي طبيعي زندگي و خصوصاً فعاليت هاي حرکتي را محدود کرده و انسان امروزي را به واسطه ي فقر حرکتي، در معرض ابتلا به بيماري هايي هم چون افزايش فشار خون، افزايش چربي و … و عوارضي چون چاقي ، تغيير شکل وضعيتي استخوان ها، ضعف عضلاني و ضعف عمومي در مقابله با انواع بيماري ها قرار داده است.
از طرف ديگر، هم گام با رشد فن آوري و علوم گوناگون، علم تربيت بدني نيز وارد عمل شده و با رشد و بالندگي خود در جهت جلوگيري از صدمات و آسيب هاي ضعف حرکتي و هم چنين درمان بسياري از بيماري ها، گام هاي بسيار مهمي برداشته است. علم تربيت بدني، مباحثي هم چون فعاليت هاي حرکتي در جنبه هاي شخصيتي انسان را شامل مي شود و به عنوان يکي از ارکان بسيار مهم تعليم و تربيت مطرح است. تربيت بدني در مدارس، با فعاليت هاي جسماني و حرکتي سازمان دهي شده، مي تواند به عنوان عامل بسيار مهمي در حفظ سلامتي و روند تکامل و رشد استعدادهاي جسماني ايفاي نقش کند. تربيت بدني، هم گام با گسترش فعاليت هاي حرکتي، پرورش جنبه هاي شخصيتي را، با اتکا به فعاليت هاي گروهي موجب مي شود.
در چند دهه ي اخير، مقوله ي ورزش و تربيت بدني و نقش آن در تندرستي و شادابي، يکي از مباحثي بوده که مورد توجه صاحب نظران علوم ورزشي قرار داشته و تحقيقات متعددي در اين زمينه صورت گرفته است. نتايج به دست آمده دال بر اين موضوع است که
ورزش و فعاليت هاي منظم بدني و سازمان يافته، عامل مؤثري در توسعه سلامتي و نشاط و شادابي تمام اقشار جامعه است و شادابي و نشاط دانش آموزان و نوجوانان که قشر عظيمي از جامعه را تشکيل مي دهند، تضمين کننده ي سلامت روحي و رواني جامعه ي آينده است.
دست يابي به اين مهم در سايه ي درس تربيت بدني واجراي فعاليت هاي منظم ورزشي در مدارس و آموزشگاه ها ممکن مي شود و ورزش صبحگاهي نيز مي تواند به عنوان يکي از فعاليت هاي سازمان يافته که بي نياز از امکانات پيشرفته و فضاي ورزشي مجهز است، اجرا شود. ورزش صبحگاهي از نظر مدت زمان اجرايي ، وقت چنداني نمي گيرد، بنابراين مي تواند در برنامه ي روزانه ي مدارس ، بدون اين که خللي در روند کلي کار مدارس ايجاد کند، جاي گيرد.
نکات مثبت ورزش صبحگاهی
1)آلودگی هوا در صبح کمتر است و می توانید در هوای پاک صبح ورزش کنید.
2) اگر کمی زودتر از خواب بیدار شوید، زمان کافی برای ورزش کردن خواهید داشت.
3)هنگامی که در ساعات اولیه روز ورزش می کنید، سرعت ضربان قلبتان را افزایش می دهید و در ساعات اولیه روز کالری های اضافی را می سوزانید.
4)ورزش کردن در ساعات اولیه روز به شما کمک می کند که انرژی جسمی و روحی کافی برای فعالیت روزانه به دست آورید.
5)ورزش صبحگاهی توانایی و قدرت فعالیت های ذهنی شما را افزایش می دهد.
6) در تابستان، در ساعات صبح معمولا دمای هوا پایین تر است و شما می توانید بهتر ورزش کنید.
فواید ورزش صبحگاهی
اکثر ما شنیده ایم که ورزش قبل از صبحانه متابولیسم بدن را افزایش داده و همچنین موجب سوخت افزون چربی می شود همه ما از کربوهیدراتها به عنوان منبع اصلی برای تامین انرژی روزانه استفاده می کنیم ولی خوابیدن در طی روز موجب کمبود دریافت کربوهیدراتها می شود. با زود بیدار شدن در صبح ، بدن را مجبور می کنیم قبل از دریافت منبع انرژی (کربوهیدراتها) ، چربی بدن را بسوزاند.
مطمئنا هر فردی متمایل است که زمان دیرتری را در طی روز ورزش کند ، اما چند بار موارد و کارهای دیگری پیش می آید و جایگزین زمان و برنامه ورزش می شود . و یا به دلیل نداشتن عزم راسخ ، ورزش به زمان دیگری موکول می شود . حتی اگر شما تمرین کنید که صبحها زود از خواب بیدار شوید ، وقتی می توانید برنامه ورزشی خوب و مناسبی داشته باشید که ان را مقدم بر همه کارهای روزانه خود قرار دهید .
دلایل خوب براي انجام ورزش صبحگاهي
هدف از انجام ورزش حرکت دادن بدن تا جايي است که امکان دارد. اما آغاز کردن روز با ورزش سبب مي‌شود تمام طول روز با نشاط و سرزنده باشيد. تحقيقات نشان مي‌دهد ورزش صبحگاهي سبب بهبود وضعيت خواب شده و براي متعادل نگه داشتن وزن و کاهش وزن بسيار مفيد است. يک مطالعه روي زنان داراي اضافه وزن 50 تا 75 ساله نشان مي‌دهد افرادي که در روزش‌هاي صبحگاهي شرکت مي‌کنند (4 ساعت در هفته) بهتر از ساير زنان مي‌خوابند. ورزش عصرگاهي سبب مي‌شود تا به خواب رفتن کمي سخت‌تر شود.
به ورزش صبحگاهي مانند يک قرار شغلي فکر کنيد که به راحتي نمي‌توانيد آن را رد کنيد. اگر شما دچار اضافه وزن هستيد بدانيد که بيماري‌هاي قلبي در کمين شماست. اگر همين حالا فکري به حال وزن‌تان نکنيد، وزن‌تان فکرهاي بدي براي شما خواهد داشت. 30 دقيقه ورزش صبحگاهي به طور متوسط اين ميزان کالري از بدنتان مي‌سوزاند.
* دويدن يا درجا زدن (5 مايل در ساعت) = 295 کالري دوچرخه سواري (10 مايل در ساعت) = 195 کالري شنا کردن 255 کالري بسکتبال 220 کالري پياده‌روي هر 3 مايل در ساعت =140 کالري وزنه‌برداري (وزنه سبک) = 110 کالري ورزش‌هاي کششي 90 کالري يک راه ساده براي عادت کردن به ورزش هر روزه وارد کردن ورزش به زندگي و الزام براي انجام آن است. يعني کار معمولي که مانند غذا خوردن و تفريح کردن بايد انجام شود. خيلي‌ها تصور مي‌کنند که حتما بايد کفش مخصوص ورزشي پا کنند و دو ماراتن انجام بدهند تا اسم آن را ورزش بگذارند.
در حالي که انجام خيلي از فعاليت‌ها مي‌تواند نوعي ورزش براي ما محسوب شود. وقتي قصد خريد داريد، مي‌خواهيد سر کار برويد، ماشين خود را پارک کنيد مي‌توانيد ورزش کنيد. حتما مي‌گوييد چه‌طوري؟ سوپرمارکت دورتري را براي خريد انتخاب کنيد و براي رفتن به آنجا پياده‌روي کنيد. بخشي از مسير خانه تا محل کار را پياده برويد. ماشين‌تان را در محل دورتري از محل کار پارک کنيد و مسافتي را قدم زنان طي کنيد. البته اگر به پياده‌روي، يوگا، بلند کردن وزنه، دوچرخه‌سواري، دويدن و شنا هم پرداختيد که چه بهتر.
فواید ورزش صبحگاهی و اثرات مفید آن بر زندگی
ورزش صبحگاهی در شروع فعالیت آموزشی مدارس می تواند عـامل مهمی در ایجـاد نشاط و شـادابی وتأمین سـلامت جسم و روح دانش آموزان باشد.
ورزش صبحگاهی در شروع فعالیت آموزشی مدارس می تواند عـامل مهمی در ایجـاد نشاط و شـادابی وتأمین سـلامت جسم و روح دانش آموزان باشد.
این برنامه با توجه به ویژگیهایی خاص آن در ۳ بخش گـرم کردن ، پیـاده کـردن هـدف و بازگشت به حـالت اولیه طـراحی می گردد ، انجام این برنامه در ابتـدا بـا افـزایش تـدریجی ضربـان قلب توأم است که به آستانه تحریک برای افزایش استقامت عمومی می رسد و سرانجام به حالت اولیه بر می گردد .
اجرای ورزش صبحگاهی بطور منظم و روزانه می تواند نقش بسیار مهمی درکسب آمادگی جسمانی ، روانی و نشاط و شـادابی دانش آموزان داشته باشد . انجام فعالیتهای مداوم اثرات مثبتی بر بافت استخوانی دارد . یافتـه های پژوهشی بیـان داشته اند که ورزش در رشد طـولی استخـوان ونیز آرایش سلولهـای استخـوانی تـأثیر بسیار نـاچیزی دارد ، امـا تأثیر فعـالیتهای ورزشی در افزایش تراکم و رشد عرضی استخوان با افزایش مواد معـدنی در آن تـأیید شده است و بـی تحـرکی و حـذف فشار مکانیکی از
استخوان ها باعث کاهش مواد معدنی و کاهش استحکام آنها می شود .
مرحله زوال استخوانی دردختران ، پس از سن ۱۱ تا ۱۴ سالگی شروع می شود بنابراین دوران پیش از بلوغ مرحله بسیار مهمی در رشد استخوانی آنهـاست . استحکام استخـوان ها به تراکم مواد معدنی در آنها و نحوه آرایش سلولهای استخوانی بستگی دارد . اجرای برنامه ورزشی روزانه مـوجب ارتقاء سطح آمادگی قلبی عروقی می شود ونیاز به صرف وقـت زیـادی ندارد . درچنین برنـامه ای لازم است که ضربـان قلب تا ۱۴۰ بـار در دقیقه افزایش یابد و پنج روز در هفته استمرار یابد .
یک برنامه تمرینی مشتمل بر سه نوبت انقباضهای ایزومتریکی ۶ ثانیه ای و به مدت ۵ هفته روزانه برعضلات گردن ، اندامها و یـا تنه مـوجب کـاهش ۱۶ تا ۴۲ میلیمتر جیـوه فشار سیستولی و ۲۰ تا ۲۴ میلیمتر جیـوه فشار دیاستولی شـده است . هنـگام ورزش سیستم ترشحی همانند سیستم عصبی ، اثرات مثبتی برواکنش بدن نسبت به هر فعالیت خاص دارد وهماهنگی مکانیسم های مختلف بدن ، ازجمله مکانیسم تولید انرژی برای اجرای فعـالیت کمـک مـی کند . واکنش های سیستم ترشحی بـا تـوجه به متغییرهـای هـر ورزش خـاص و خالتهای فیزیولوژیکی و روانی مختلف تغییر می یابد . رابطه بین سطح انتظار یک فرد و توانایی واقعی او در امر اجرای فعالیت ، روی سطح استرسی که باید تحمل کند اثر می گذارد . فواید مربوط به نـرمشهای روزانه فقط به کاهش خطر بیماریهای قلبی عروقی خـلاصه نمی شود بلکـه تقویت سیستم ایمنی بـدن ، بـالا رفتن سطح بهـداشت روانی ، بهبود کیفیت عمر را بدنبال خواهد داشت . انجام چند حرکت ساده و منظم آن هم در چند دقیقه بدن را درمقابل عوارض جسمی زیادی مصون می دارد . یک برنامه ورزشی مناسب چگونگی تناوب وتکرار تمرینات ، شدت تمرینات و درنهایت مدت اجرای تمرینات را در بر می گیرد :
۱) تناوب تمرینات حداقل ۵ روز درهفته
۲) شدت تمرینات به قدری که به نفس ، نفس بیفتید . این بدان معناست که تعداد ضربان قلب شما حداقل به ۶۰ درصد حداکثر ضربان قلبتان افزایش یابد .
۳) مدت اجرای تمرینات . حداقل تا ۱۰ دقیقه باشد تا برای بدن مفید واقع گردد .
نرمش مداوم باعث انبساط خاطر وشادابی می شود ، بیشتر افسردگـی هـا درکـودکان در دوران ابتـدایی و درنوجـوانان در دوره راهنمایی ودبیرستان است . این افسردگیها بیشتر زائیده حوادث نـامطلوب زنـدگی است که معمولاً نیـاز به دارو و درمـان ندارند و اگر عوامل ایجـاد کنند ه آن برطرف شوند خود به خود درمان می شوند .
تمرینات بدنی و ورزش یکی از راههای علاج و تسکین فشارهای روانی است . از آنجـا ئیکه فشارهای روانی می تواند بـاعث بروز خستگی شوند ،تمرینات بدنی موجب بالا رفتن قدرت عضلانی می گردند وخون بیشتری در آنها جریان می یابد و از میزان خستگی و دردهای عضلاتی ناشی از فشارهای روانی می کاهد . هم چنین تمرینات بدنی با افزایش سطح اندرو فین خون مـوجب بالا بردن نشاط و شادابی در افراد می شود. بنـابراین دانـش آموزان قابلیتـهای بیشـتری برای فائق آمدن برمشـکـلات روانی را پیـدا می کنند . دانش آموزانی که اقدام به انجام فعالیت منظم می نمایند هدفمند و امیدوار گشته وتغییرات زیـادی را در اهـداف زندگی خود بوجود می آورند .
ورزش مهمترین عامل در از بین بردن افسردگیها و یا پیشگیری از بوجود آمدن این نوع بیماریها است. ثـابت شده است که نرمشها ی مداوم روانه موجب کاهش اضطراب ، افسردگی ، تنظیم وتعدیل میزان استرس و حتی تغییرات شخصیتی ( پیدایش دیده مثبت تری نسبت به زندگی ) می شود .
وقتی شما صبح زود ، ورزش کنید میزان کالری بیشتری نسبت به روزهای دیگر می سوزانید و میزان متابولیسم نیز افزایش می یابد.
نکات منفی ورزش صبحگاهی
1)دمای بدن انسان، یک تا سه ساعت پیش از برخاستن از خواب در پایین ترین مقدار خود است. بنابراین ساعات اولیه روز شاید زمان مناسبی برای فعالیت عضلانی نباشد، چون جریان خون و انرژی کلی بدن در سطح پایین تری قرار دارد، برای فعالیت عضلانی باید خون با سرعت کافی به عضلات برسد و سلول های عضلانی، انرژی لازم را برای فعالیت داشته باشند.
2)ماهیچه های گرم نشده و سفت در ساعات اولیه برخاستن از خواب می توانند زمینه آسیب های ورزشی را فراهم آورند.
3)اگر شما ورزش کردن در صبح را دوست نداشته باشید و از آن لذت نبرید، بسیار دشوار است که به این برنامه ورزشی پای بند بمانید و به آن عادت کنید، در حالی که نام نویسی در یک باشگاه ورزشی در بعد از ظهر ها که سر حال تر هستید، می تواند مشوقی برای شما برای عادت کردن به ورزش روزانه باشد.
4) به نظر می رسد ورزش کردن در بعد از ظهر و ساعات اولیه شب به شما کمک می کند که راحت تر به تناسب اندام مورد نظر خود دست یابید، چرا که دمای بدن و میزان ترشح هورمون ها در این ساعات بالاتر است. بنابراین با ورزش کردن در این زمان، کالری بیشتری می سوزانید و لاغرتر می شوید.
5) هنگامی که پس از یک روز فعالیت روزانه به خانه بر می گردید عضلات شما ساعات طولانی تحت استرس و فشار بوده اند و خستگی را کاملا در اسکلت و عضلاتتان احساس می کنید، ورزش کردن در ساعات اولیه شب به شما کمک می کند تا به عضلاتتان استراحت دهید و به ویژه با انجام حرکات و نرمش های ریلکسیشن، بدنتان را آرامش بخشید، اگر شما شغلی دارید که مجبورید ساعات طولانی روی پا بایستید یاساعات طولانی بدنتان را در یک وضعیت قرار دهید، اسکلت، استخوان ها و مفاصلتان در پایان روز نیاز به حرکت و نرمش خواهند داشت تا دچار درد مفاصل و استخوان ها نشوید.
6)اگر شما ساعات پایانی روز را برای ورزش انتخاب کنید، راحت تر می توانید یک همراه برای خودتان هنگام ورزش کردن بیابید، ورزش کردن همراه یک نفر دیگر، به شما انگیزه می دهد که به برنامه ورزشی خودتان پای بند باقی بمانید. شاید دشوار باشد که یک نفر دوست را پیدا کنید که حاضر باشد برای ورزش صبحگاهی همراه شما از خواب بیدار شود ولی در بعد از ظهر می توانید به راحتی دوست ورزشکار خود را پیدا کنید و ساعاتی با هم ورزش کنید.
ورزش کردن در صبح زود بهتر است
ورزش مجموعه فعالیت های بدنی و جسمانی است که باعث سلامتی و نشاط می‌شود. عمده‌ترین فایده ورزش کردن، دست‌یابی به سلامت جسمی و روانی است. برای تامین سلامت و تندرستی، قرار دادن ورزش و فعالیت های جسمانی به عنوان یک ضرورت در برنامه‌های روزمره از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
چه ساعتی از روز بهترین زمان برای تمرینات ورزشی است؟
ورزش های مداوم قلبی-عروقی مثل پیاده روی، پله نوردی و دوچرخه سواری به مدت حداقل 30 دقیقه در روز موجب سوختن چربی می شود و اهمیتی ندارد که چه ساعتی از روز انجام شود. اما اگر می خواهید از هر دقیقه آن، نهایت استفاده را ببرید، بهتر است که زودتر از خواب بیدار شده و صبح ها قبل از صبحانه، این تمرینات را انجام دهید.
انجام تمرینات ورزشی با شکم خالی سه مزیت عمده در مقایسه با دیگر ساعات روز دارد:
الف- صبح زود قبل از خوردن هر نوع غذایی، سطح گلیکوژن (ذخیره قندها در بدن) در ماهیچه ها و کبد پایین است. اگر ساعت7 شب شام می خورید و ساعت 7 صبح نیز صبحانه تان را میل می کنید، 12 ساعت بدون غذا خوردن را گذرانده اید. در این 12 ساعت گرسنگی و غذا نخوردن، سطح گلیکوژن پایین می آید تا گلوکز (قند خون) مورد نیاز بدن را تامین کند. در نتیجه، شما با بدنی خالی از گلیکوژن و سطح قند خون پایین از خواب بیدار می شوید و بدن آماده سوزاندن چربی هاست. میزان چربی که می توانید بسوزانید نامشخص است، اما تحقیقات نشان داده است که در این حالت تا 300 درصد بیشتر چربی می سوزانید.
فواید مربوط به نرمش های روزانه فقط به کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی خلاصه نمی‌شود، بلکه با تقویت سیستم ایمنی بدن، باعث بالا رفتن سطح بهداشت روانی، بهبود کیفیت عمر را به دنبال خواهد داشت
ب- دومین مزیت انجام تمرینات صبح زود، آثاراین ورزش ها است. وقتی تمرینات ورزشی قلبی-عروقی را انجام می دهید، نه فقط چربی می سوزانید، بلکه همچنان پس از اتمام تمرینات نیز چربی می سوزانید. چرا؟ چون تمرینات شدید، متابولیسم بدن را حتی برای ساعت ها پس از تمام شدن ورزش بالا نگه می دارند.
اگر تمرینات را هنگام شب انجام دهید، در طی تمرین چربی می سوزانید، اما از مزیت دوم دیگر بهره ای نخواهید برد، چون وقتی به خواب می روید، متابولیسم بدنتان سریعا پایین می آید. سوزاندن چربی فقط دلیل انجام تمرینات در صبح زود نیست.
ج- سومین مزیت انجام تمرینات صبح زود، اشتیاق و انرژی است که همه ی روز با شما می ماند. هر چه تمرین تان دشوارتر باشد، میزان این انرژی و شور و شوق به دست آمده هم بیشتر خواهد شد.
ممکن است صبح زود از خواب بیدار شدن برایتان دشوار باشد، اما همیشه نتیجه‌ی کارهای سختی را که به اتمام رسانده اید، به خاطر دارید. چقدر برایتان شیرین و عالی بوده است.
همیشه نتایجی را که از انجام ورزش در صبح زود، به دست می آورید، در ذهن نگه دارید. کم کم این مسئله برایتان به صورت عادت درخواهد آمد و دیگر دشواری روزهای اول را نخواهید داشت.
فواید ورزش صبحگاهی در مدارس
اجرای ورزش صبحگاهی به طور منظم و روزانه می تواند نقش بسیار مهمی در کسب آمادگی جسمانی، روانی و نشاط و شادابی دانش آموزان داشته باشد. انجام فعالیت مداوم، اثرات مثبتی بر بافت استخوانی دارد.
یافته های پژوهشی بیان داشته اند که ورزش در رشد طولی استخوان تاثیری ندارد، یا تاثیر آن بسیار کم است. همچنین بر آرایش سلول های استخوانی نیز بی تاثیر است، اما تاثیر فعالیت های ورزشی در افزایش تراکم و رشد عرضی استخوان با افزایش مواد معدنی در آن تایید شده است و بی تحرکی و حذف فشار مکانیکی از استخوان ها، باعث کاهش مواد معدنی و کاهش استحکام آن ها می شود.
مرحله زوال استخوانی در دختران، پس از سن 11 تا 14 سالگی شروع می شود، بنابراین دوران پیش از بلوغ مرحله بسیار مهمی در رشد استخوانی آن ها است. استحکام استخوان ها به تراکم موادمعدنی در آن ها و نحوه آرایش سلول های استخوانی بستگی دارد.
اجرای برنامه ورزشی روزانه موجب ارتقا سطح آمادگی قلبی عروقی می شود و نیاز به صرف وقت زیادی ندارد. در چنین برنامه ای لازم است که ضربان قلب تا 140 بار در دقیقه افزایش یابد و پنج روز در هفته استمرار یابد.
هنگام ورزش سیستم غدد همانند سیستم عصبی، اثرات مثبتی بر واکنش بدن نسبت به هر فعالیت خاص دارد و هماهنگی مکانیسم های مختلف بدن، از جمله مکانیسم تولید انرژی برای اجرای فعالیت کمک می کند. واکنش‌های سیستم غدد با توجه به متغیرهای هر ورزش خاص و حالت های فیزیولوژیکی و روانی مختلف تغییر می یابد.
رابطه بین سطح انتظار یک فرد و توانایی واقعی او در امر اجرای فعالیت، روی سطح استرسی که باید تحمل کند اثر می گذارد.
ثابت شده است که نرمش های مداوم روزانه موجب کاهش اضطراب، افسردگی، تعدیل میزان استرس و حتی تغییرات شخصیتی (پیدایش دید مثبت تری نسبت به زندگی) می شود
فواید مربوط به نرمش های روزانه فقط به کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی خلاصه نمی‌شود، بلکه با تقویت سیستم ایمنی بدن، باعث بالا رفتن سطح بهداشت روانی، بهبود کیفیت عمر را به دنبال خواهد داشت.
انجام چند حرکت ساده و منظم، آن هم در چند دقیقه، بدن را در مقابل عوارض جسمی زیادی مصون می دارد.
یک برنامه ورزشی مناسب، چگونگی تناوب و تکرار تمرینات، شدت تمرینات و در نهایت مدت زمان اجرای تمرینات را در بر می گیرد:
1- تناوب تمرینات حداقل 5 روز در هفته.
2- شدت تمرینات به قدری که فرد به نفس نفس زدن بیفتد. این به آن معناست که تعداد ضربان قلب شما حداقل به 60 درصد حداکثر ضربان قلبتان افزایش یافته است.
3- مدت اجرای تمرینات، حداقل تا 10 دقیقه باشد تا برای بدن مفید واقع شود.
نرمش بدنی مداوم باعث انبساط خاطر و شادابی می شود. بیشتر افسردگی ها در کودکان در دوران ابتدایی و در نوجوانان در دوره راهنمایی و دبیرستان است. این افسردگی ها بیشتر زاییده حوادث نامطلوب زندگی است که معمولا نیاز به دارو و درمان ندارند و اگر عوامل ایجاد کننده آن برطرف شوند، خود به خود درمان می شوند.
تمرینات بدنی و ورزش یکی از راه های علاج و تسکین فشارهای روانی است. از آن جا که فشارهای روانی می توانند باعث بروز خستگی شوند، تمرینات بدنی موجب بالارفتن قدرت عضلانی می شوند و خون بیشتری درآن ها جریان می یابد و از میزان خستگی و دردهای عضلانی ناشی از فشارهای روانی می کاهد.
همچنین تمرینات بدنی با افزایش سطح آندروفین خون موجب بالا رفتن نشاط و شادابی در افراد می‌شوند. بنابراین دانش آموزان قابلیت های بیشتری برای فائق آمدن بر مشکلات روانی را پیدا می‌کنند. دانش آموزانی که اقدام به فعالیت بدنی منظم می‌کنند، هدفمند و امیدوار شده و تغییرات زیادی را در اهداف زندگی خود به وجود می‌آورند.
