دکتر محمد رضا اسماعیلی شازندی پایگاه اطلاع رسانی فرهنگی ورزشی دکتر محمد رضا اسماعیلی شازندی
Related Articles
بسمعه تعالی
دکتر اسماعیلی شازندی
مدیران ورزش به دو صورت انتخابی و انتصابی بکار گمارده می شوند. فدراسیون های ورزشی و هیات های استانی به صورت انتخابی و مدیران ورزش استان ها و شهرستان ها به صورت انتصابی. در دنیای ورزش مدرن شاید بتوان گفت فاصله انتخاب و انتصاب اندک است به طوری که در هر دو حالت افراد مختلف ارایه برنامه می کنند و برنامه آنها توسط انتخاب کننده ها یا انتصاب کننده ها بررسی می شود. اما فقط برنامه برای نامزدها کافی نیست. چیزی که لازم است و شاید مهمتر این است که نظر مثبت انتخاب کننده ها یا انتصاب کننده ها تامین شود، و این بدست نمی آید مگر با تعامل که در اصطلاح لابی گفته می شود. آنچه که در هر دو شکل مشترک است این است که لابی و تمرکز قدرت نقش اساسی در انتخاب یا انتصاب آنها ایفا می کند.
انتخابات
تاریخچه انتخابات در ورزش ایران به دهه 1370 بر می گردد. نخستین انتخابات فدراسیون ورزشی ایران در سال 1379 برای فدراسیون ژیمناستیک برگزار شد. قبل از آن روسای فدراسیون ها و هیات های ورزشی به صورت انتصابی و با حکم وزیر ورزش و جوانان منصوب می شدند. انتخابات فدراسیون ها و هیات های ورزشی تابع اساسنامه می باشد.
انتصابات
حتی انتصابات هم مثل انتخابات جنبه مشورتی دارد. درست است که بالاترین مقام مسول سازمان حکم و ابلاغ را صادر می کند، ولی معمولا گروه مشاوران در انتصاب تاثیر می گذارند و شاید در برخی موارد مقام مسول حتی فرد منصوب شده را مصاحبه نکرده باشد. این بدان معنی است که افراد برای احراز پست اجرایی جنبه رقابتی دارند و اغلب رزومه چند نفر بررسی می شود. و اغلب این بررسی ها توسط افراد و گروه های مختلف بررسی می شود. به عبارتی فرایند انتصابات همچون انتخابات جنبه رقابتی و ارایه برنامه دارد.
در ورزش نیز چنین است. مدیران ورزش استان ها و شهرستان ها به صورت انتصابی و با حکم وزیر ورزش و جوانان منصوب می شوند. ولی گروه مشاوران وزیر و همچنین گروه های نصمیم گیرنده در استان در انتصاب مدیران استانی تاثیر زیادی دارند. و یا حداقل در معرفی افراد برای احراز این پست تاثیر دارند.
ویژگی های مدیر ورزشی
در کلی ترین شکل چهار ویژگی اصلی برای یک مدیر ورزشی می توان نام برد:
1. دانش ورزشی
2. تجربه ورزشی
3. دانش مدیریت
4. تجربه مدیریت ***
به نظر می رسد حالت ایده آل حالت وسط باشد که فرد در هر 4 حوزه توانمندی داشته باشد. اما معمولا هر فردی ممکن است در یک یا دو زمینه قوی تر باشد. مثلا یک قهرمان ورزشی را به واسطه شهرت قهرمانی وی را برای ریاست فدراسیون آن ورزش انتخاب می کنند. ولی سوال این است که کدام ویژگی در جایگاه یک مدیر ورزشی مهمتر است ؟
اگر قرار باشد فقط یک مورد را انتخاب کنیم بدون تردید مورد چهارم یعنی تجربه مدیریت از بقیه مهمتر است و اولویت دارد. بدین توضیح که :
یک ورزشکار در مقام قضاوت برای کیفیت یک مهارت ورزشی برای اجرا – داوری – و مربیگری سازگاری یافته است و در مهارت های مدیریتی ممکن است دانش و تجربه نداشته باشد. آنچه که از مدیر یک فدراسیون یا باشگاه ورزشی انتظار می رود مهارتهای مدیریتی است و در حالت طبیعی و شکل مدرن قرار نیست مدیر باشگاه مهارت ورزشی را اجرا کند یا مربیگری. اگرچه کمی تجربه و دانش ورزشی در اداره امور لازم و ضروری است ولی مهارت سطح بالای ورزشی لازم نیست. شاید بتوان گفت درک ورزشی مهمتر از مهارت ورزشی برای مدیر است. از طرف دیگر با توجه به گرایش های خاص آنها، احتمال تقسیم نا مناسب و نا عادلانه منابع توسط مدیران ورزشکار بیشتر مشاهده می شود. هر چند که وجهه و شهرت ورزشکاران مشهور با توجه به احترام آنها نزد جامعه آن ورزش در بسیاری موارد به کمک مدیران ورزشی وزشکار می آید. و برای آنها قدرت رهبری می آورد.
این بدین معنا نیست که افراد نا آشنا با ورزش برای مدیریت ورزشی استفاده شوند. بلکه برعکس نظر این است که دانش و تجربه ورزشی برای مدیران ورزشی ضروری است فقط در قیاس با دانش و تجربه مدیریتی به مقدار کمتری نیاز است.
پس دانش و تجربه مدیریتی مهمتر از دانش و تجربه ورزشی برای مدیران ورزشی است. دانش مدیریتی نقش مقدماتی برای یک مدیر ورزشی را دارد. وجود آن برای مدیران ورزشی ضروری است تا با الگو ها و سبک های مدیریتی آشنا باشند. اما مدیر ورزشی نیاز دارد از دانش تیوری فراتر رود و تصمیمات خلاقانه بگیرد تا زمینه تمایز و پیشرفت سازمان ورزشی را فراهم سازد. که این مقدور نمی باشد مگر اینکه مدیر ورزشی از دانش عبور کند و به تولید سبک و مدل مدیریتی خودش در اجرا برسد. بنابراین اگر چه دانش مدیریت لازم است ولی کافی نیست و پختگی فرد از لحاظ شخصیت مدیریتی هم نیاز است.
بنابراین دانش و تجربه ورزشی برای یک مدیر ورزشی لازم است، ولی دانش و تجربه مدیریتی مهمتر می باشد. و در مجموع تجربه مدیریتی مهمتر از همه است.
منابع
اساسنامه فدراسیون های ورزشی
آیین نامه مجمع فدراسیون های ورزشی
آیین نامه مجمع هیات های ورزشی
