دکتر محمد رضا اسماعیلی شازندی پایگاه اطلاع رسانی فرهنگی ورزشی دکتر محمد رضا اسماعیلی شازندی
Related Articles
برگرفته از کتاب مبانی مدیریت ورزشی تالیف دکتر محمدرضا اسماعیلی شازندی
ایران تا 15 سال آینده در ورزش هایی مثل شنا و تنیس هیچ مقام یا مدالی به دست نخواهد آورد. آیا علت را می دانید؟
پاسخ در نداشتن یا اجرا نکردن برنامه راهبردی در این ورزش ها است. برنامه راهبردی برنامه ای است که اهداف کلی و راه های رسیدن به آنها را در یک افق دور دست و بلندمدت برای سازمان ما ترسیم می کند. هر فدراسیون و باشگاهی برای رسیدن به موفقیت های ورزشی به چنین برنامه ای نیاز دارد.
ویژگی ممتاز برنامه راهبردی این است که برنامه راهبردی مستقل از مدیران اجرایی در سازمان ورزشی وجود دارند و دستخوش نظرات سلیقه ای مدیران نمی شوند و با تغیر مدیران همچنان به حیات خود در سازمان ادامه می دهند. برنامه راهبردی سپر بلای امواج سهمگین حاصل از تغیرات سریع مدیریت و بی ثباتی مدیران می باشند.
سازمان بدون استراتژی همانند کشتی بدون ناخدا است.
خوئل روزز
خوئل روزز معتقد است که سازمان بدون استراتژی همانند کشتی بدون ناخدا است. لذا هر سیستمی که خواهان موفقیت است باید اهداف مشخّص داشته باشد و نحوه و زمان رسیدن به آن اهداف را نیز مشخص نماید. مایلز و اسنو در اواخر سال 1978 موضوع استراتژی را در سازمان مطرح کردند. استراتژی یعنی نحوۀ حرکت به سمت هدف یا راهی که شما برای رسیدن به مقصد طی می کنید یا نقشه راه.
در دنیاي بسیار پیچیده و متغیر كسب و كار امروزی، هر سازمانی تلاش می کند فرایندهای داخلی خود را به شکلی مدیریت نماید که در میدان رقابت قادر باشد نظر هریک از ذینفعان را به خود جلب کند. در فرایند مدیریت راهبردی سعی می شود منابع محدود سازمان در میان عوامل مذکور توزیع شود و چگونگی توزیع این منابع، تعیین کننده حضور مستمر و یا نابودی یک سازمان و خروج آن از میدان رقابت خواهد شد. با روند کنونی در جهان که در راستای اقتصاد باز و بازارهای رقابتی سیر می کند، برای سازمان های فعال و به دنبال موفقیت لازم است تا با شناسایی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدات محیطی با مديريت استراتژيک، بیشترین بهره وری ممکن را از فرصت های موجود بدست آورند؛ و تهدیدات محیطی را به فرصت برای سازمان تبدیل کنند.
برنامه ریزی استراتژيک يک وظیفه حیاتي مديريت است. وظیفه ای كه لازمه توانمند سازي سازمان براي بقا و رشد در محیط رقابتي است. برنامه استراتژيک به معماري هنرمندانه استراتژي بر مبناي خلاقیت و فهم كسب و كار توصیف شده است. برنامه راهبردی به سازمان این امکان را می‌دهد که به شیوه‌ای خلاق و نوآور عمل کند و برای شکل دادن به آینده خود به صورت انفعالی عمل نکند. این شیوه مدیریت باعث می‌شود که سازمان دارای ابتکار عمل باشد و فعالیت‌هایش به گونه‌ای درآید که اعمال نفوذ نماید. نه اینکه تنها در برابر کنش‌ها، واکنش نشان دهد. و بدین گونه خودش سرنوشت خود را رقم بزند و آینده را تحت کنترل درآورد.
برنامه ریزی راهبردی
پیتر دراکر می گويد، کار اصلی مديريت استراتژيک اين است که از زاويه چشم انداز و ماموريت به سازمان نگاه کند، به تعبیری اين پرسش را مطرح می کند که کار اصلی ما چیست؟ با پاسخ به اين پرسش هدف ها و استراتژی هايی تدوين می شود که تصمیم های امروز و نتايج فردا را مشخص می سازند. ترديدي نیست که اين کار بايد به وسیله بخشي از سازمان انجام شود که بتوانند با ديدي گسترده به کل سازمان نگاه کند، تا بین هدف ها و نیازهاي امروز و نیازهاي فردا توزان و تعادل برقرار و نیز منابع انساني و مالي را به گونه اي تخصیص دهد که به نتايج اصلي و مورد نظر منجر شود.
آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید که چرا بعضی از باشگاه های بزرگ و موفق در مدت زمان کوتاهی با از دست دادن امتیازات بسیار به پایین جدول لیگ حرفه ای تنزل یافته‌اند و چرا برخی از باشگاه های کوچک و گمنام به یکباره به بالای جدول لیگ حرفه ای رسیده‌اند؟ آیا در این مورد فکر کرده‌اید که چرا برخی از باشگاه ها نوسان‌های سیاسی و اقتصادی را به راحتی تحمل نموده و بر آنها غلبه می‌کنند و در مقابل برخی دیگر طعم تلخ شکست را چشیده و از ادامه راه باز می‌مانند؟ به عقیده بسیاری از متخصصان علم مدیریت پاسخ بسیاری از این گونه سؤالات را باید در مفاهیمی به نام «استراتژی» و «مدیریت راهبردی» جستجو کرد. استراتژي به معنای نقشه یا طرحی برای عمل در نظر گرفته می شود و برنامه ريزي استراتژيك گونه اي از برنامه ريزي است كه در آن تدوين استراتژی و هدف مطرح است.
مديريت راهبردی همواره جهت کلی حرکت را مشخص می کند. مديريت استراتژيك براي كسب نتيجه است و بخشي از مديريت نتيجه گرا را تشكيل مي دهد. يك ابزار اساسي براي اعمال مديريت است. دستیابی به برنامه های بلندمدت با دیدگاه راهبردی رونق چرخۀ حیات سازمان ها را بیش از پیش در آینده تضمین خواهد نمود و پشتوانه اقتدار مدیران ارشد موفق در تصمیم گیری های راهبردی برای هدایت صحیح سازمان های خود است.
برنامه ریزی راهبردی در ورزش
با توجه به اهمیت برنامه ریزی راهبردی در توسعه ورزش باید به این نکته بیش از پیش توجه شود و یکی از دلایل عدم توسعه کشورمان در عرصه ورزش , کم توجهی مسئولان به این مقوله مهم و سلیقه ای عمل کردن است.
استراتژی مجموعه ای از قواعد تصمیم گیری برای جهت دادن به رفتار سازمانی است که مدیران ارشد سازمان با توجه به مقاصد اصلی سازمان برنامه ریزی کرده و در قالب اهداف ، خدمات ، سیاست ها و طرح های عملی ترسیم می کنند. برنامه ریزی راهبردی فرایندی مدیریتی است که فرصت هایی که در طول زمان برای سازمان تعیین شده را با قابلیت های سازمان هماهنگ می کند و مدیران در تصمیم گیری های خود از آن استفاده می کنند .
سازمان هایی که برنامه ریزی راهبردی دارند دارای یک مزیت هستند چون این برنامه ریزی به مدیران کمک می کند تا در برابر تغییرات عکس العمل مناسبی داشته باشند. امروزه ، سازمان های ورزشی از جمله فدراسیون های ورزشی در معرض تغییر و تحولات ، محیطی و جهانی قرار دارند و به همین دلیل سازمان ها ناگزیرند به طور دائم بر رویدادهای داخلی و خارجی نظارت کنند تا بتوانند در زمان مناسب و بر حسب ضرورت خود را با تغییرات وفق دهند . در دنیای کنونی که با سرعتی سرسام آور در حال تغییر است دیگر نمی توان از تصمیم های یکباره و میتنی بر قضاوت های شهودی و تجربی استفاده کرد. امروزه سازمان هایی موفق خواهند بود که بتوانند از علم و مدیریت راهبردی استفاده کنند دانشمندان بسیاری اهمیت برنامه ریزی راهبردی را از جنبه های مختلف بررسی کرده اند و همگی روی همبستگی برنامه ریزی رهبردی با عملکرد مطلوب سازمان توافق نظر دارند. اولین ارزش و اولویت برنامه راهبردی کمک به سازمان برای فعالیت موفق در محیطی پیچیده و پویاست. از برنامه راهبردی به عنوان ابزاری برای ایجاد هدایت تغییرات سازمانی استفاده می کنند . سازمان های ورزشی در صورتی که قصد بقاء و در نهایت پیشرفت داشته باشند در محیط توسعه یافته کنونی باید از برنامه راهبردی برخوردار باشند موفقیت در رقابت های بین المللی حاصل برنامه ریزی راهبردی و برنامه محوری در سازمان های ورزشی ملی است.
